تست پروتئین توتال خون (total protein test )

تست پروتئین توتال خون چیست؟

آزمایش پروتئین توتال، مقدار کلی دو دسته از پروتئین های موجود در قسمت مایع خون را اندازه گیری می کند. این پروتئین ها آلبومین و گلوبولین هستند. پروتئین ها بخش مهمی از تمام سلول ها و بافت ها را تشکیل می دهند و در خون هم نقش های ویژه ای دارند برای مثال آلبومین به جلوگیری از نشت مایع از رگ های خونی کمک می کند. همچنین مواد شیمیایی را در خون حمل می کند. گلوبولین ها بخش مهمی از سیستم ایمنی بدن را هستند.
آزمایش پروتئین توتال میزان کل آلبومین و گلوبولین را در بدن اندازه گیری می کند. به عنوان بخشی از معاینه معمول سلامت از آنها استفاده می شود. همچنین ممکن است در صورت کاهش وزن غیر منتظره، خستگی، یا علائم بیماری کلیوی یا کبدی پزشک این آزمایش را برای بیمار درخواست کند. 

اهداف آزمایش پروتئین توتال خون:

آزمایش پروتئین توتال خون یک اندازه گیری تقریبی از تمام پروتئین های موجود در بخش پلاسمای خون است. پروتئین ها واحد های سازنده مهم تمام سلول ها و بافت ها هستند. پروتئین کل مقدار ترکیبی پروتئین ها را اندازه گیری می کند که دو دسته اصلی آن آلبومین و ایمونوگلوبولین هستند. آلبومین حامل بسیاری از مولکول های کوچک است، اما هدف اصلی آن جلوگیری از نشت مایع از رگ های خونی است، در حالی که پروتئین های ایمونوگلوبولین آنتی بادی هستند. 
آزمایش پروتئین توتال به عنوان بخشی از چکاپ روتین سلامتی افراد درخواست می شود. اما در صورتی که پزشک علائم زیر را در افراد ملاحضه کند این آزمایش را درخواست می کند، این علائم عبارتند از:
•    کاهش وزن غیر قابل توضیح
•    خستگی
•    ادم، که تورم ناشی از مایع اضافی در بافت ها است
•    علائم بیماری کلیوی یا کبدی
این آزمایش همچنین به بررسی نسبت آلبومین به گلوبولین در خون می پردازد. این به عنوان "نسبت A/G" شناخته می شود.

آزمایش پروتئین توتال خون چگونه انجام می شود؟

در این آزمایش از نمونه خونی استفاده می کنند که در آزمایشگاه آنالیز می شود. برای گرفتن نمونه خون، یک کارشناس آزمایشگاه از ورید بازو یا پشت دست فرد خون می گیرد. ابتدا محل را با یک دستمال ضد عفونی کننده تمیز می کنند. آنها نواری را دور بازوی فرد می‌پیچند تا به آن ناحیه فشار وارد کنند و سوزن را به آرامی وارد رگ می‌کنند. خون در لوله ای که به سوزن متصل است جمع می شود. پس از پر شدن لوله، بند و سوزن از بازوی بیمار برداشته می شود. آنها به محل ورود سوزن به رگ فشار می آورند تا هر گونه خونریزی را متوقف کند.
در نوزادان یا کودکان کوچک، از لانست برای سوراخ کردن پوست استفاده می شود و خون در یک پیپت شیشه ای کوچک، نوار تست یا روی یک لام جمع می شود. در صورت وجود هر گونه خونریزی، ممکن است یک بانداژ روی آن ناحیه گذاشته شود.

آماده شدن برای آزمایش پروتئین توتال خون:

قبل از انجام آزمایش نیازی به آمادگی خاصی نیست اما با این حال پزشک به بیمار اطلاع خواهد داد که آیا باید قبل از انجام آزمایش از خوردن غذا یا نوشیدنی خودداری کند یا خیر.
بسیاری از داروها می توانند با نتایج آزمایش خون تداخل داشته باشند. کارشناس آزمایشگاه به بیمار می‌گوید که آیا لازم است قبل از انجام این آزمایش مصرف دارو را متوقف کند. داروهای خود را بدون مشورت با پزشک خود قطع یا تغییر ندهید.

داروهایی که می توانند بر نتایج آزمایش تأثیر بگذارند عبارتند از:

•    استروئیدها
•    آندروژن ها
•    کورتیکواستروئیدها
•    دکستران
•    هورمون رشد
•    انسولین
•    فنازوپیریدین
•    پروژسترون
•    یون های آمونیوم
•    استروژن
•    قرص های ضد بارداری

نتایج آزمایش پروتئین توتال خون:

سطح پایین پروتئین توتال می تواند نشان دهنده یک اختلال کبدی، یک اختلال کلیوی یا اختلالی باشد که در آن پروتئین به درستی هضم یا جذب نمی شود یا ایمونوگلوبولین ساخته نمی شود (به عنوان مثال در نارسایی مغز استخوان). برای تشخیص دقیق باید آزمایش‌های اختصاصی‌تری مانند آلبومین و آزمایش خون آنزیم کبدی انجام شود. سطح بالای پروتئین توتال می تواند نشان دهنده کم آبی یا برخی از انواع سرطان باشد که منجر به تجمع یک پروتئین غیر طبیعی (مانند ایمونوگلوبولین در مولتیپل میلوما) می شود.
غلظت غیر طبیعی پروتئین کل ممکن است نشان دهنده وجود مشکل در یک یا هر دو نوع اصلی پروتئین باشد. ممکن است آزمایش‌های بیشتری برای یافتن اینکه کدام پروتئین خاص غیرطبیعی است انجام شود تا بتوان تشخیص داد.
محدوده طبیعی پروتئین کل بین 6 تا 8.3 گرم در دسی لیتر (g/dL) است. این محدوده ممکن است در بین آزمایشگاه ها کمی متفاوت باشد. این محدوده ها نیز به دلیل عوامل دیگری مانند موارد زیر متغییر هستند:
•    سن
•    جنسیت
•    جمعیت
•    روش آزمون( روش انجام آزمایش و کیت های مصرفی در آزمایشگاها متفاوت است. بنابراین این اعداد فقط یک میانگین نسبی می باشد، برای بررسی بیشتر باید محدود نرمال آزمایشگاه مدنظر باشد.)
•    اندازه گیری کل پروتئین ممکن است در دوران بارداری افزایش یابد.

اگر میزان پروتئین توتال خون غیرطبیعی باشد، قبل از تشخیص، باید آزمایش‌های اضافی انجام شود تا مشخص شود کدام پروتئین خاص کم یا زیاد است.

افزایش پروتئین توتال خون ممکن است نشان دهنده موارد زیر باشد:

سطح بالای پروتئین توتال می تواند نشان دهنده کم آبی بدن یا نوع خاصی از سرطان مانند مولتیپل میلوما باشد که باعث تجمع غیرطبیعی پروتئین می شود.
•    التهاب یا عفونت، مانند هپاتیت ویروسی B یا C، یا HIV
•    اختلالات مغز استخوان، مانند مولتیپل میلوما یا بیماری والدنستروم

کاهش پروتئین توتال خون ممکن است نشان دهنده موارد زیر باشد:

•    خون ریزی
•    اختلال کبدی
•    اختلال کلیه، مانند اختلال نفروتیک یا گلومرولونفریت
•    سوء تغذیه
•    شرایط سوء جذب، مانند بیماری سلیاک یا بیماری التهابی روده
•    سوختگی های گسترده
•    آگاماگلوبولینمی، که یک بیماری ارثی است که در آن خون به اندازه کافی از یک نوع گلوبولین ندارد و این موضوع بر قدرت سیستم ایمنی بدن تأثیر می گذارد.
•    شرایط التهابی
•    سندرم نفروتیک
•    انتروپاتی از دست دادن پروتئین

آلبومین کم آلبومین زیر 3.4 گرم در دسی لیتر در نظر گرفته می شود. با کاهش اثربخشی داروهای مورد استفاده برای کولیت اولسراتیو همراه است. سطوح پایین آلبومین ممکن است منجر به عوارض حین یا بعد از جراحی شود.

نسبت A/G (آلبومین به گلوبولین):

به طور معمول، نسبت A/G (آلبومین به گلوبولین) کمی بیشتر از 1 است. اگر نسبت خیلی کم یا خیلی زیاد باشد، باید آزمایشات تکمیلی برای تعیین علت و تشخیص انجام شود. اگر نسبت کم باشد، می تواند پیشنهاد کند:
•    بیماری خودایمنی
•    مولتیپل میلوما
•    سیروز
•    بیماری کلیوی
نسبت A/G بالا می تواند نشان دهنده کمبود ژنتیکی یا لوسمی باشد. مطمئن شوید که نتایج خود را با پزشک خود در میان بگذارید. آنها ممکن است بخواهند آزمایشات بعدی را انجام دهند.

آزمایش پروتئین توتال خون می تواند به تشخیص تعدادی از بیماری ها کمک کند، از جمله:

•    بیماری کلیوی
•    بیماری کبد
•    سوء تغذیه ( یک وضعیت جدی که زمانی رخ می دهد که رژیم غذایی فرد حاوی مواد مغذی کافی برای رفع نیازهای بدن نباشد)
اگر سطح پروتئین توتال خون پایین است، ممکن است مشکل کبد یا کلیه داشته باشید، یا ممکن است پروتئین به درستی هضم یا جذب نشده باشد.
اگر نتیجه آزمایش پروتئین توتال غیرطبیعی باشد، آزمایشات بیشتری برای تشخیص اینکه کدام پروتئین خیلی زیاد یا خیلی کم است مورد نیاز است. این امکان تشخیص دقیق را فراهم می کند.

نکته مهم:
استفاده طولانی مدت از تورنیکه در طول جمع آوری خون می تواند سطح پروتئین توتال را افزایش دهد. داروهایی که ممکن است سطح پروتئین را افزایش دهند عبارتند از استروئیدهای آنابولیک، آندروژن ها، هورمون رشد، انسولین و پروژسترون. داروهایی که ممکن است سطح پروتئین را کاهش دهند شامل استروژن هستند.

آیا می توان آزمایش پروتئین توتال خون را در خانه انجام داد؟

خیر، هیچ تست خانگی در دسترس نیست و بعید است که بدون انجام طیف وسیعی از آزمایشات دیگر و تفسیر نتایج با هم، ارزشی داشته باشد.

اگر پروتئین توتال غیرطبیعی باشد، باید آزمایش های بیشتری انجام دهید تا علت دقیق مشکل را جستجو کنید.
مثال‌های بالا اندازه‌گیری‌های رایج برای نتایج این آزمایش‌ها را نشان می‌دهند. برخی از آزمایشگاه ها از اندازه گیری های متفاوتی استفاده می کنند یا ممکن است نمونه های مختلفی را آزمایش کنند.