ویروس لوسمی گربه (FeLV)، انتقال، پیشگیری و درمان

ویروس لوسمی گربه (FeLV) یکی از شایع ترین بیماری های عفونی در گربه ها است. نرخ عفونت در گربه هایی که بیمار هستند یا در معرض خطر بالا هستند تا 30٪ است. خوشبختانه، شیوع FeLV در گربه‌ ها در 25 سال گذشته  به کمک ساخته شدن یک واکسن مؤثر و روش‌های آزمایش دقیق جهت تشخیص و پیشگیری به شدت کاهش یافته است.

نحوه انتقال ویروس لوسمی گربه

گربه هایی که به طور مداوم به این ویروس آلوده می شوند به عنوان یک منبع عفونی برای سایر گربه ها محسوب می شوند. این ویروس در بزاق، ترشحات بینی، ادرار، مدفوع و شیر گربه‌ های آلوده وجود دارد. انتقال ویروس از گربه به گربه ممکن است از زخم گاز گرفتگی، و (به ندرت) از طریق استفاده مشترک از جعبه های زباله و ظروف تغذیه رخ دهد. انتقال همچنین می تواند از یک گربه مادر آلوده به بچه گربه ها قبل از تولد و یا در هنگام شیردهی انجام شود. ویروس لوسمی گربه مدت زیادی در خارج از بدن گربه زنده نمی ماند(احتمالاً کمتر از چند ساعت در شرایط عادی خانه).

گربه های در معرض خطر ویروس لوسمی گربه

گربه هایی که در معرض بیشترین خطر عفونت ویروس لوسمی گربه هستند، گربه هایی هستند که ممکن است از طریق تماس نزدیک طولانی مدت یا از طریق زخم های گازگرفتگی در معرض گربه های آلوده قرار گیرند. چنین گربه ‌هایی شامل گربه‌ هایی هستند که با گربه‌ های آلوده زندگی می‌کنند یا با گربه ‌هایی با وضعیت عفونت ناشناخته زندگی می‌کنند، گربه‌ هایی که اجازه دارند در خارج از منزل بدون نظارت در جایی که ممکن است توسط گربه آلوده گاز گرفته شوند، و بچه گربه ‌هایی که از مادران آلوده به دنیا می‌آیند، مجاز هستند.
بچه گربه ‌ها نسبت به گربه‌ های بالغ بسیار بیشتر در معرض عفونت ویروس لوسمی گربه هستند و بنابراین در صورت قرار گرفتن در معرض بیشترین خطر عفونت هستند. 

علائم بالینی ویروس لوسمی گربه

ویروس لوسمی گربه به طرق مختلف بر بدن گربه تأثیر منفی می گذارد. ویروس لوسمی گربه شایع ترین علت سرطان در گربه ها است، ممکن است باعث اختلالات خونی مختلف شود و ممکن است منجر به یک حالت نقص ایمنی شود که مانع از توانایی گربه برای محافظت از خود در برابر سایر عفونت ها می شود. به همین دلیل، باکتری ‌ها، ویروس‌ ها، تک یاخته ‌ها و قارچ ‌های معمولی که معمولاً گربه ‌های سالم را تحت تأثیر قرار نمی‌دهند، می‌توانند باعث بیماری شدید در گربه‌ های آلوده به ویروس لوسمی گربه شوند. این عفونت های ثانویه مسئول بسیاری از بیماری های مرتبط با ویروس لوسمی گربه هستند.

مراحل ایجاد ویروس لوسمی گربه و علائم آن

در مراحل اولیه عفونت، معمولاً گربه ها هیچ نشانه ای از بیماری را نشان نمی دهند. با این حال، با گذشت زمان (هفته‌ ها، ماه‌ ها یا حتی سال‌ ها) سلامت گربه آلوده ممکن است به تدریج بدتر شود یا ممکن است چرخه ‌های تکراری بیماری و سلامت نسبی را تجربه کند. علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:

•    از دست دادن اشتها
•    کاهش وزن سریع
•    بزرگ شدن غدد لنفاوی
•    تب مداوم
•    لثه های رنگ پریده و سایر علائم غشایی مخاطی
•    التهاب لثه و دهان (استوماتیت)
•    عفونت های پوست، مثانه و مجاری تنفسی فوقانی
•    اسهال مداوم
•    تشنج، تغییرات رفتاری و سایر اختلالات عصبی
•    انواع بیماری های چشم
•    سقط جنین بچه گربه ها یا سایر نارسایی های تولید مثلی

تشخیص ویروس لوسمی گربه

از دو نوع آزمایش خون معمولاً برای تشخیص ویروس لوسمی گربه استفاده می شود که هر دو یک جزء پروتئینی ویروس به نام FeLV P27 را شناسایی می کنند. یکی از این آزمایش ‌ها، به نام سنجش ایمونوسوربنت مرتبط با آنزیم (ELISA)، معمولاً ابتدا به عنوان یک ابزار غربالگری انجام می‌شود و می‌توان آن را در مطب دامپزشک انجام داد. آزمایش ‌های نوع ELISA وجود ذرات FeLV آزاد را که معمولاً در جریان خون در مراحل اولیه و اواخر عفونت یافت می‌شوند، تشخیص می‌دهند.

آزمایش سنجش آنتی بادی ایمونوفلورسانس غیرمستقیم (IFA) معمولاً پس از مثبت شدن آزمایش ELISA برای تأیید عفونت ویروس لوسمی گربه و تعیین اینکه آیا گربه به مراحل بعدی عفونت رسیده است یا خیر، به آزمایشگاه تشخیصی فرستاده می‌شود. آزمایش‌ های IFA وجود ذرات ویروس را در گلبول‌های سفید تشخیص می‌دهند که معمولاً نشانه‌ای از عفونت پیشرفته‌تر است. اکثر گربه هایی که تست IFA آن ها مثبت است تا آخر عمر آلوده باقی می مانند. در برخی موارد، جداسازی کل ویروس یا شناسایی DNA ویروس با استفاده از آزمایشی به نام واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (PCR) ممکن است برای تعیین اینکه آیا FeLV مغز استخوان را آلوده کرده است یا خیر، توصیه می‌شود. برای تعیین اینکه کدام آزمایش برای گربه شما مناسب است، بهتر است با دامپزشک خود مشورت کنید.

درمان ویروس لوسمی گربه

اگرچه برخی درمان ‌ها وجود دارند که نشان داده‌اند میزان ویروس لوسمی گربه را در جریان خون گربه ‌های مبتلا کاهش می‌دهند، اما این درمان‌ ها ممکن است عوارض جانبی قابل‌توجهی داشته باشند و ممکن است در همه موارد مؤثر نباشند. متاسفانه در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای ویروس لوسمی گربه وجود ندارد. دامپزشکان درمان و مدیریت گربه های مبتلاء به ویروس لوسمی گربه که علائم بیماری را نشان می دهند معمولاً مشکلات خاصی را درمان می کنند (مانند تجویز آنتی بیوتیک برای عفونت های باکتریایی یا انجام تزریق خون برای کم خونی شدید).

پیشگیری از ابتلاء به ویروس لوسمی گربه

تنها راه مطمئن برای محافظت از گربه ها در برابر ویروس لوسمی گربه جلوگیری از قرار گرفتن آنها در معرض گربه های آلوده به ویروس لوسمی گربه است. توصیه می شود گربه ها را در داخل خانه، دور از گربه های بالقوه آلوده نگه دارید. اگر دسترسی به فضای باز مجاز است، نظارت داشته باشید یا گربه ها را در یک محفظه امن قرار دهید تا از سرگردانی و درگیری جلوگیری شود. همه گربه ها باید قبل از معرفی آن ها به خانه برای ویروس لوسمی گربه آزمایش شوند و گربه های عاری از عفونت باید جدا از گربه های آلوده نگهداری شوند. کاسه های غذا و آب و جعبه های زباله ش
نباید بین گربه های آلوده به ویروس لوسمی گربه و گربه های غیر آلوده به اشتراک گذاشته شود. متأسفانه، بسیاری از گربه‌های آلوده به ویروس لوسمی گربه تا زمانی که با گربه ‌های دیگر زندگی نکرده‌اند، تشخیص داده نمی‌شوند. در چنین مواردی، تمام گربه های دیگر خانواده باید برای ویروس لوسمی گربه آزمایش شوند. در حالت ایده آل، گربه های آلوده و غیر آلوده باید جدا شوند تا احتمال انتقال ویروس لوسمی گربه از بین برود.
یک واکسن نسبتا موثر علیه ویروس لوسمی گربه در دسترس است، اگرچه از 100٪ گربه‌های واکسینه شده محافظت نمی‌کند و به عنوان یک واکسن اصلی در نظر گرفته نمی‌شود. صاحبانی که به فکر واکسیناسیون ویروس لوسمی گربه برای گربه های غیر آلوده خود هستند باید خطر قرار گرفتن گربه ها در معرض گربه های آلوده به ویروس لوسمی گربه را در نظر بگیرند و در مورد مزایا و معایب واکسیناسیون با دامپزشک صحبت کنند. از آنجایی که همه گربه های واکسینه شده با واکسیناسیون محافظت نمی شوند، جلوگیری از قرار گرفتن در معرض حتی برای حیوانات خانگی واکسینه شده نیز مهم است. واکسن های ویروس لوسمی گربه باعث نتایج مثبت کاذب FeLV در ELISA، IFA یا هر آزمایش FeLV موجود دیگری نمی شود.

پیش بینی ویروس لوسمی گربه

اگرچه تشخیص ویروس لوسمی گربه می تواند از نظر عاطفی ویرانگر باشد، مهم است که بدانیم گربه های مبتلا به ویروس لوسمی گربه می توانند برای مدت طولانی زندگی عادی داشته باشند. میانگین زمان بقای گربه ها پس از تشخیص ویروس لوسمی گربه 2.5 سال است. هنگامی که گربه مبتلا به ویروس لوسمی گربه تشخیص داده شد، نظارت دقیق بر وزن، اشتها، سطح فعالیت، عادات حذف، ظاهر دهان و چشم و رفتار بخش مهمی از مدیریت این بیماری است. هر گونه علائم غیرطبیعی در هر یک از این نواحی باید فوراً با دامپزشک مشورت کنید.